Alkol, oldukça kuvvetli bağımlılık yapan maddeler arasında yer alıyor ve başta beden sağlığı olmak üzere, psikolojik, toplumsal sağlığa da zarar veriyor. Normal yaşamında karıncayı incitmeyecek birini şiddet yüklü birine dönüştürebildiği gibi, trafik kazalarına, kavgalara, aile içi anlaşmazlıklara ve ayrılıklara, mutsuzluklara neden olabiliyor.
Alkol bağımlılığından kurtulmak ise ciddi bir irade gücü yanında, dışarıdan destek gerektiriyor. Kendini alkolün pençesinde bulan insanlar için Alkol ve Madde Tedavi Merkezi (AMATEM) gibi merkezler, YEŞİLAY gibi toplumsal mücadele yürüten sivil toplum kuruluşları (STK) var. Bunların yanında bir de “kendisi de aynı sorundan mustarip” olmuş kişilerin birbirine verdiği destek var.
“Adsız Alkolikler”
Adsız Alkolikler (Alcoholic Anonymuous – AA), ilk olarak ilk olarak 1935 yılında ABD’de ortaya çıktı. Temelde, bir Türk atasözünde denildiği gibi, “damdan düşenin halini damdan düşen anlar” prensibine dayanıyordu ve aynı sorunu yaşayan insanların dayanışma ile güçlü kalmasını, yeniden alkol tuzağına düşmemesini hedefliyordu. Bugün ABD’de 2 milyon civarında üyesi var.
Türkiye’de 25 grup var
Adsız Alkolikler, Türkiye’de de örgütlendi ve yaklaşık 30 yıldır, alkol bağımlılığı yaşayan kişilerin birbirine yardımcı olması için faaliyet yürütüyor. Türkiye’de 7’si İstanbul, 2’si Ankara, 1’i online (İzmit), olmak üzere toplam 25 AA grubu var. Hatta KKTC’de de bir AA grubu bulunuyor.
[Adsız Alkolikler, toplanma yerlerinde buluşarak ayık kalmak için birbirini destekliyor.]
AA grupları her gün akşam saatlerinde, genellikle 18.00’de, bu amaçla belirlenen yerlerde toplanıyor. Alkole karşı direnmeye çalışan, kurtulmak için mücadele eden kişiler, birbirleri ile konuşarak, yaşadıkları sorunları anlatıp çözüm önerileri alarak dayanışmaya çalışıyor. “Herhangi bir sosyal, toplumsal, siyasi ya da ticari grubun örgütü, uzantısı olmamak” AA’nın temel özelliklerinden olduğu için, her gruptan insan burada yardım alabiliyor.
Anonim yapıyı korumak için insanların kimlikleri sorulmuyor, kendileri hakkında kendi anlattıklarından fazla bilgi talep edilmiyor, fotoğraf ve video görüntüsü alınmıyor. Böylece alkolün içine düşürdüğü mahcubiyet duygusundan insanların kurtulması, kendini daha rahat ifade etmesi ve “ayık kalma” konusunda daha kendine güvenli olması hedefleniyor.
Alkolün mahvettiği yaşamlar
AA gruplarının sayısı artınca, tecrübe dağarcığı da çoğaldı. Hazırlanan kitaplar, internet sitesi aracılığıyla artık daha çok kişiye ulaşmak mümkün oluyor. Yapılan paylaşımlarda ise alkolün mahvettiği yaşamlardan örnekler veriliyor. Bunlara ek olarak geniş katılımlı toplantılar da yapılıyor. Bu toplantılardan biri, 6-8 Ekim tarihlerinde Aydın’da gerçekleştirilecek.
Türkiye’nin mevzuatı gereği, bir resmi muhatap bulunabilmesi için Adsız Alkolikler Ayık Yaşam Derneği kurulmuştu. Dernek Başkanı Nedim Güneş şunları söylüyor:
“Bizim geleneğimiz adsızlıktır. Kamuoyunda tanınan biri de çok önemli bir görev yapan biri de alkol sorunu yaşayabilir. Ancak bulunduğu konum gereği, bağımlılıkla mücadeleyi erteleyebilir. AA bünyesinde kayıt tutmuyoruz. Kendileri istemezse gerçek ön adlarını da kullanmıyorlar. Böylece bağımlılıktan kurtulmak isteyenler daha rahat hareket edebiliyor ve yardım alabiliyor.”
12 basamaklı program
Alkol bağımlılığından kurtulmak için AA’nın kapısını çalan herkes kabul ediliyor. Kurtuluş için ise 12 basamaklı bir süreç var. Bunlar şöyle:
1. Alkol bağımlısı olduğunu kabullenmek,
2. Daha yüce bir gücün varlığını kabullenmek,
3. İradeyi bu üstün güce teslim etmek,
4. Korkusuz bir bakışla geçmişin ahlaki dönüşümünü yapmak,
5. Kusurlarını itiraf etmek,
6. Kişilik bozukluğundan kurtulmak için hazırlanmak,
7. Eksiklikleri gidermesini Tanrı’dan dilemek,
8. Daha önce zarar verilen kişilerin listesini çıkarmak,
9. Daha önce zarar verilen kişilerden özür dilemek ve hataları telafi etmek,
10. Hatalı olduğunda bunu itiraf edebilmek,
11. Dua/meditasyon yoluyla Tanrı ile bilinçli bağlantı geliştirmeye devam etmek,
12. Ruhsal bir uyanışla bu mesajı bütün alkoliklere taşımak.
12 gelenek var
Nedim Güneş, AA’nın 12 geleneği olduğunu da altını çiziyor ve şöyle devam ediyor:
“Bu gelenekler, devamlılığımızı sağlamak için şart. Mesela geleneklerimiz gereği dışarıdan gelecek maddi yardımları reddediyoruz. Çünkü bireyleri alkole götüren çok sebep var ve bunlardan biri de paraya olan bağımlılık. Bu nedenle dışarıdan yardım kabul etmiyoruz. İlaçla, sentetik maddelerle değil, temelde bir içsel yolculukla alkolün bırakılmasını hedefliyoruz. İlaçla bırakan geri dönebilir ama içsel yolculukla bırakabilen, iradesini kullanan dönmüyor. Bu nedenle başarı oranımız çok yüksek. Burada bulunan insanlar, profesyonel terapist değil, başkalarını kurtarabilecek tek niteliğimiz, kendimizin de alkolü bırakabilmiş olmasıdır. Alkol bağımlılığı ömür boyu sürecek bir hastalıktır ve burada amaç, alkolden uzak durabilecek bilince ulaşmaktır.”
Sayı bilinmiyor çünkü…
Türkiye’deki 25 AA grubuyla kaç kişinin alkol bağımlılığından kurtulduğunu bilmek mümkün değil çünkü kayıt tutulmuyor. Kapılarını, bu sorundan kurtulmak isteyen herkese açık tutan gruplar ise katılımcıların oldukça sınırlı katkıları ile finanse ediliyor.
TRT
