Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nun olağanüstü toplantısında “Belediyelerin Birleştirilmesine İlişkin Özel Yasa Tasarısı” görüşülüyor.
İdari Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi Başkanı Özdemir Berova, “Belediyelerin Birleştirilmesine İlişkin Özel Yasa Tasarısı”na ilişkin raporu okudu.
Berova, Belediyelerin Birleştirilmesine ilişkin yasa tasarısının ardından Belediyeler Değişiklik Yasa Tasarısı’nın da Meclis’ten geçeceğini belirtti.
Belediye işçilerinin veya personelin özlük haklarından kayba uğrayacağı veya işten atılacağı açıklamalarının “yanlış ve yersiz olduğunu” söyleyen Berova, tüm personelin, birleştirmeden sonra işçilerin lehinde olan sözleşmeye adapte edilerek tüm haklarının korunduğunu belirtti.
CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman, sürecin “antidemokratik olduğunu” savunarak, birtakım belediyelerin birleştirilmediğini aslında kapatıldığını, görüş de alınmadığını iddia etti.
Erhürman, tepki vermek için Lefkoşa’ya gelmek isteyen insanlara “anti demokratik yaklaşımlar” sergilendiğini ileri sürerek, eylemcilere, ceza kesildiğini ve alıkonulduğunu söyleyerek, “Polis Genel Müdürlüğü’nü de aradım, ben bu durumu kınıyorum” dedi.
“Belediyelerin Birleştirilmesine İlişkin Özel Yasa Tasarısı’nı madde madde değerlendiren Erhürman, yerel yönetimleri merkezden yönetecek yasa çıkarılamayacağını, bu yasa tasarısıyla bunun yapılmaya çalışıldığını belirtti.
Erhürman, 51/95 numaralı yasaya atıfta bulunarak, bu yasanın yürürlükte olduğunu söyleyerek, belediyelerin bu yasaya göre nasıl oluşturulacağını anlattı ve Belediyelerin Birleştirilmesine ilişkin yasa tasarısında belediyelerin birleştirilmediğini, kapatıldığını savundu.
Belediye belediye olma niteliğini kaybederse Bakanlar Kurulu’nun karar alarak, borcunu ve her şeyi merkezi idarenin üstlendiğini söyleyen Erhürman, belediye yokken oluşturulacağında referandum, birleştirileceğinde ise belediyelerin Meclislerinin ayrı ayrı karar almasıyla birleştirme kararı alınabileceğini belirtti.
Erhürman, yerinden yönetim ilkesi ve seçimle gelen organların karar alabilmesinin Anayasa tarafından güvenceye alındığını ancak bu tasarıyla bunların dikkate alınmadığını ve “yerel demokrasinin bitirildiğini” iddia etti.
Yasa tasarısında kapatılma kriterlerine değinen Erhürman, tasarının 18 belediye oluşturan maddesinin resmi gazetede yayınlandığında yürürlüğe gireceğini, diğer maddelerin seçimlerden sonra yürürlüğe gireceğini söyledi.
Erhürman, resmi gazetede yasanın yayınlanmasının ardından 10 belediyenin kapanacağını, yeniden oluşturulan da dahil tüm belediyelerin kamu tüzel kişiliklerinin sona ereceğini, tüm belediyelerin ortadan kaybolacağını söyleyerek, maaş dahi ödenemeyeceğini söyledi.
Hazırlanan metnin bu olduğunu dile getiren Erhürman, “Tüm belediyeleri iş göremez, personelsiz bir hale getireceksiniz” dedi.
Yasa tasarısının personel, taşınır taşınmaz malların borç haklar tüzel kişiliğiyle ilgili çelişkili maddeler bulunduğunu dile getiren Erhürman, seçimlerden sonra malları ve personeli yeni belediyeye kimin devredeceğini sorarak, kimsenin yeni tüzel kişiye devredemeyeceğini çünkü devredecek birimin artık var olmadığını söyledi.
“Ölmüş bir şey başka bir belediyeye bir şey devredemez” diyen Erhürman, başka bir maddede ise personelin aktarılacağının yer aldığını ancak onun da yapılamayacağını ileri sürdü.
“Çöp arabası bile kullanılamayacak, personeli de olmayacak” diyen Erhürman, hizmetlerin neyle devam edeceğini sordu.
Erhürman, yeni oluşturulan belediyenin bütçesi, malzemesi, personeli olmayacağını savunarak, iki belediye meclisinin karar almadığı bir noktada oluşturulan belediyenin nasıl devredeceği veya aktaracağını, Teknik Komite’nin de merkezden devir veya aktarma yapmasının yerinden yönetim ilkesine ters düşeceğini ileri sürdü.
Erhürman, “Bunu geçirirseniz bunun altından kimse kalkamaz” dedi.
Yerel yönetimler reformlarının amacının daha fazla özerklik, yerel yönetimlerin mali yönden güçlendirilmesi, yerel demokrasinin yerinden yönetim ilkesinin daha fazla hayata geçirilmesi olması gerektiğini söyleyen Erhürman, tüm dünyada da bunun bu şekilde yapıldığını, CTP’nin de buna yönelik öneriler sunduğunu belirtti.
Erhürman, şu anda konuşulanın bu maddelerin hiçbirini içermediğini söyleyerek, sadece belediye gelirlerinin artırılmasının hedeflendiğini savundu.
Erhürman, Başbakana yasa tasarısını komiteye geri çekme çağrısında bulundu.
Maddelerde personele yönelik “aktarılma ve devredilme” kelimelerinin kullanılmasını eleştiren Erhürman, hangisinin geçerli olacağının bilinmediğini söyledi.
Komitede tasarı görüşülürken Anayasaya aykırılık olan maddelere yönelik uyarılarda bulunduğunu söyleyen Erhürman, tasarının komiteden geçirilmesini eleştirdi.
Erhürman, yasa tasarısını Meclis’te düzeltmenin mümkün olmadığını, onlarca maddenin değiştirilmesi gerektiğini söyleyerek, komiteye geri çekilmesini talep etti.
Erhürman’ın ardından Halkın Partisi (HP) Milletvekili Ayşegül Baybars söz aldı.
Baybars, Meclis’ten tasarının geçtiği gün 18 belediye oluşturulduğunu, seçime kadar olan süre içinde mevcut belediyelerin tüzel kişiliğinin ortadan kaldırılacağını, iki ay içinde belediyeleri kimin yöneteceğini sordu.
Eskilerin seçimden sonra görev yapacağının söylendiğini dile getiren Baybars, 28 belediyenin ay sonu nasıl ödeme yapacağını sordu.
Tüzel kişiliğin ortadan kaldırılması konusunun önem taşıdığını söyleyen Baybars, bu maddeye değişiklik getirilecekse bunun muhalefetin bilgisine getirilmesi gerektiğini belirtti.
Baybars, ilk madde 4. madde değişecekse, 7. madde ne olacak diye sorarak, hangi şekilde, nasıl intibakların yapılacağını sordu.
Baybars, geçiş sürecinde taşınır taşınmaz malların hak ve alacak meselelerinin devirlerinin yapılması gerektiğini, devirlerden sonra tüzel kişilik oluşturulması gerektiğini, tüzel kişiliği kaldırılan belediyelere açılan davaların da düşeceğini söyledi.
Yüksek Seçim Kurulu’nun hangi belediyeleri seçime dahil edeceğini soran Baybars, buna yönelik bir madde olmadığını söyledi.
“Bu bir reform değil, kaosa sebebiyet vermektir” diyen Baybars, intibaklarda hangi yasa uygulanacağını sordu.
Baybars, kadro fazlası olan personelle ilgili kararları kimin ve neye göre vereceğini sordu.
“Reform değildir bu” diyen Baybars, karmaşa ve kaosa yol açılacağını savundu.
Baybars, birleştirmenin kritere dayalı yapıldığını gösteren bir uygulama olmadığını, bu uyarıları komitede de yaptığını belirtti.