Küresel Dolandırıcılık Raporu’na göre vakalar 2021’de 2020’ye göre yüzde 10,2 arttı. 2021’de dolandırıcılıktan elden edilen haksız kazancın miktarı 55 milyar 300 milyon dolar oldu.
Dolandırıcılığın çoğu internet üzerinden yapılıyor. Bazı dolandırıcılar ise direkt mağdurla irtibata geçiyor.
Uzmanlara göre dolandırılan kişilerin ortak özellikleri var.
Dolandırıcıların ağına düşen kişilerin çok hızlı bir şekilde güzel hayal kurabilen kişiler olduğunu belirten Psikiyatrist Doç. Dr. Ersin Uygun, “Yani güzel bir hayal kuruyor ve buna ulaşabileceğine dolandırıcı inandırdığında kişiyi o zaman bütün kaynaklarını seferber edebiliyor bu hayale kavuşmak için. Bu hayal ne kadar güzelse yani vadedilen şey ne kadar güzelse ve buna ne kadar çok inanmak isterse, ne kadar çok inanıyorsa o kadar hızlı ve o kadar kötü dolandırılıyor diyebilirim.” dedi.
“Küçükken hayal kırıklığı yaşayanlar vaatlere kolay inanmıyor”
Dolandırılan insanların geçmişi de genellikle birbirine benziyor. Uygun, “Kişinin özellikle çocukluk döneminde yaşadıkları çok belirliyor. Çünkü bir kişinin çocukken neler yaşadığı, ne kadar hayal kuracağını da belirliyor. Ne kadar hayal kurmuş ve hayal kırıklığı yaşamışsa bir kişi o kadar hayallere inanmamaya başlıyor. Dolayısıyla dolandıran kişinin sattığını almıyor. Ona inanmıyor. Çünkü daha öncesinde defalarca hayal kırıklığı yaşamış oluyor. Temkinli yaklaşıyor.” diye konuştu.
“Eğitimli kişilerin daha fazla dolandırıldıkları varsayılabilir”
Dolandırılanların eğitim durumu ise dikkat çekici. Bunun eğitim düzeyinden ve görgüden bağımsız bir şey olduğunu dile getiren Uygun, eğitimli kişilerin daha fazla dolandırıldıklarının varsayılabileceğini söyledi.
Yurt dışı kaynaklı şebekeler
Dolandırıcılık yurt dışı kaynaklı olunca dolandıran şebekenin tespiti zor olabiliyor.
Hukukçu-Akademisyen Doç. Dr. Yıldırım Keser, konuyla ilgili şunları söyledi:
“Mesela gerçek bir dolandırıcılık işini yapan kişi hiç alakasız, olayla alakası olmayan bir insan üzerinden internet hattı oluşturmuş. Onun üzerine firma kurmuş, kişinin haberi yok. Doğal olarak bu faaliyetlerin önüne geçebilmesi müdahale edebilmek günümüzdeki bu internetin sınırsız ağı nedeniyle kadar kolay değil.”
Haber: Niyazi Dölek
TRT
