The Washington Post’un haberine göre, Washington merkezli bilim kuruluşu National Geographic Society 100 yılı aşkın süredir ilk kez dünya okyanuslarının haritasını çıkardı.
Bilim kuruluşu, Antarktika’yı çevreleyen ve Güney Okyanusu olarak adlandırılan su kütlesini, Arktik Okyanusu (Kuzey Buz Denizi ya da Kuzey Buz Okyanusu), Atlantik (Atlas) Okyanusu, Hint Okyanusu ve Pasifik (Büyük) Okyanusu’dan sonra dünyanın beşinci okyanus olarak kabul edeceğini duyurdu.
“Bugüne kadar fikir birliği sağlanamadı”
National Geographic Society’de coğrafya uzmanı Alex Tait, bilim dünyasında Antarktika çevresinde ayrı bir ekolojik bölge olduğunun uzun zamandır bilindiğini ancak söz konusu su kütlesinin ismi ve sınırları konusunda bugüne kadar bilim adamları arasında fikir birliğinin sağlanamadığını belirtti.
Buna rağmen Tait, National Geographic Society’nin daha önceki haritalarında Antarktika’daki su kütlesini Güney Okyanusu olarak etiketlediğini söyledi.
“Güney Okyanusu’nun etiketlenmesi kilit öneme sahip”
Öte yandan su kütlesinin dünyanın beşinci okyanusu olarak tanınmasına dikkat çeken Tait, “Ancak bu noktada (Güney Okyanusu’nu) resmi olarak tanımanın önemli olduğunu düşündük. İnsanlar coğrafi gerçek için bize başvuruyor: Kaç kıta, kaç ülke, kaç okyanus? Şimdiye kadar dört okyanus dedik” açıklamasını yaptı.
Tait, Güney Okyanusu’nu resmi olarak kabul etmenin eğitim açısından da önemli olduğuna dikkati çekti. National Geographic Society’nin okullara ve kamuya çevrimiçi coğrafi eğitim programları ve materyaller sağladığını belirten Tait, Antarktika’daki su kütlesinin haritalar üzerinde Güney Okyanusu olarak etiketlenmesinin kilit önemde olduğunu belirtti.
“İklim değişikliği için farkındalık yaratabilir”
National Geographic Society’de araştırmacı Enric Sala ise Güney Okyanusu’nu, “Antarktika çevresinde sürekli olarak kendini kovalayan” ve doğuya doğru akan güçlü dairesel akım ile karakterize edilen ayrı bir su kütlesi olarak tanımladı.
Bunun yanı sıra Sala, Güney Okyanusu için “Pasifik, Atlantik ve Hint okyanuslarını birbirine bağlayan dünyanın sonundaki okyanus halkası” ifadesini kullandı.
Antarktika ve çevresinin küresel ısınmadan en çok etkilenen alanlardan olduğuna dikkat çeken Sala, söz konusu su kütlesinin dünyanın beşinci okyanusu olarak tanınmasının iklim değişikliği hakkında farkındalık yaratabileceğini dile getirdi.
NOAA 1999’da tanıdı
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), Güney Okyanusu’nun sınırlarını Antarktika kıtasının kıyı şeridinden 60 derece güney enlemine kadar olan alan olarak belirliyor. National Geographic Society de 60 derece güney enlemini Drake Geçidi ve Scotia Denizi’ni dışında tutarak yeni okyanusun sınırı olarak kabul ediyor.
ABD Coğrafi İsimler Kurulu’nun Güney Okyanusu adını verdiği su kütlesini NOAA 1999’da dünyanın beşinci okyanusu olarak tanımıştı.
NOAA, 2000’de Güney Okyanusu’nu beşinci okyanus olarak tanınması için dünya denizlerini ve okyanuslarını izleyen ve haritalarını çıkaran Uluslararası Hidrografi Örgütü’nde (IHO) öneride bulunmuş ancak örgüt üyeleri arasında konu üzerinde uzlaşı sağlanamamıştı.
TRT
